Wentylacja hali produkcyjnej – o czym pamiętać, żeby była skuteczna i bezpieczna?

Hala produkcyjna pod wieloma względami przypomina żywy organizm. Rolę „układu oddechowego” odgrywa w niej instalacja wentylacyjna, dzięki czemu ludzie pracują w optymalnych warunkach. O czym więc trzeba pamiętać, projektując wentylację hali produkcyjnej?

Rodzaje wentylacji w halach produkcyjnych

Stosuje się dwa zasadnicze rodzaje wentylacji: naturalną oraz mechaniczną. Ta pierwsza może być stosowana jedynie w obiektach, w których do produkcji nie używa się ani substancji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników, ani mogących spowodować wybuch pożaru. W tym przypadku powietrze porusza się po obiekcie w wyniku procesów naturalnych, bez ingerencji człowieka. Natomiast wentylacja hali produkcyjnej typu mechanicznego (istniejąca w większości obiektów przemysłowych) stosowana jest wszędzie tam, gdzie konieczne jest „siłowe” usuwanie bądź wtłaczanie powietrza do wnętrza, na przykład za pomocą wentylatorów.

Tego rodzaju systemy wentylacji hal produkcyjnych dzielą się na wywiewne, nawiewne oraz łączone – nawiewno-wywiewne. Wentylacja wywiewna wyciąga zużyte powietrze z obszaru wokół konkretnego stanowiska pracy i/lub z całej hali. Z kolei zadaniem systemów nawiewnych jest dostarczenie świeżego powietrza do budynku. Działanie tych systemów zapewnia więc zmniejszenie zanieczyszczenia w pomieszczeniach.

Wentylacja mechaniczna hali produkcyjnej jest realizowana za pomocą rozwiązań kanałowych (przewodowych) przez urządzenia stacjonarne obsługujące całe pomieszczenie lub tylko wybrane stanowisko pracy albo za pomocą autonomicznych przenośnych urządzeń, działających miejscowo.

Wentylacja hali produkcyjnej nawiewno-wywiewna

Zadaniem wentylacji ogólnej nawiewno-wywiewnej jest zapewnienie wymiany powietrza w całym obiekcie produkcyjnym. Czynność ta możliwa jest dzięki zastosowaniu wentylatorów. Generują one ruch mas powietrza we wnętrzu hali, pobierając świeże powietrze z zewnątrz i usuwając zużyte – poza obszar budynku. Za wyższą jakość powietrza w tym systemie odpowiadają układy filtrów, natomiast jego rozprowadzenie po całej przestrzeni obiektu spoczywa na układach rozdziału powietrza.

Jednak na tym nie kończy się rola wentylacji nawiewno-wywiewnej. Powietrze znajdujące się w hali musi spełniać wymagania dotyczące temperatury oraz wilgotności. Wskaźniki te są ustalane dla określonych branż oraz technologii produkcji. Oznacza to, że oprócz wentylatorów, należy wziąć pod uwagę również inwestycję w urządzenia wpływające na temperaturę (nagrzewnice, chłodnice) oraz wilgotność powietrza (osuszacze i nawilżacze). Wentylacja rozbudowana o urządzenia zapewniające pełną obróbkę cieplno-wilgotnościową powszechnie nazywana jest klimatyzacją. Stanowi ona bardziej rozwiniętą formę wentylacji mechanicznej, której celem jest stworzenie w pomieszczeniu warunków wymaganych ze względów higienicznych (klimatyzacja komfortu) oraz determinowanych przez technologię produkcji (klimatyzacja przemysłowa).

Najważniejsze zasady projektowania wentylacji ogólnej nawiewno-wywiewnej to:

wentylacja nie powinna przeciwdziałać naturalnemu unoszeniu się zanieczyszczeń lżejszych od powietrza lub unoszonych w wyniku konwekcji. W takim przypadku strumień powietrza nawiewanego powinien być wprowadzony w dolnej części pomieszczenia;
wentylacja nie powinna przeciwdziałać naturalnemu opadaniu zanieczyszczeń cięższych od powietrza przy małym obciążeniu cieplnym pomieszczenia. W takiej sytuacji strumień powietrza nawiewanego powinien zostać wprowadzony w górnej części pomieszczenia;
działanie wyciągów i nawiewów powinno się uzupełniać. Oznacza to, że system powinien wyprowadzać powietrze z miejsc, w których dochodzi do emisji zanieczyszczeń lub w których gromadzą się one w sposób naturalny;
strumienie główne świeżego powietrza powinny zostać skierowane w strefy, w których przebywają ludzie.
W niektórych przypadkach może zachodzić konieczność zastosowania rozwiązań specjalnych, na przykład: wentylacji z dyszami wytwarzającymi strumienie o większej prędkości powietrza czy wentylacji z dyszami pomocniczymi, które kierują główny strumień powietrza lub wprowadzają jego zawirowanie i dokładniejsze wymieszanie. Są one rekomendowane między innymi w obiektach o dużej kubaturze, z licznymi przeszkodami na drodze strumieni powietrza oraz gdzie konieczne jest doprowadzenie świeżego powietrza do każdego miejsca – krócej rzecz ujmując, w takich, w których wentylacja klasyczna okazuje się niewystarczająco skuteczna.

Wentylacja hali produkcyjnej – wymagania

Jakie funkcje musi spełniać wentylacja hali produkcyjnej? Wymagania są następujące:

wentylacja musi dostarczać takie powietrze pracownikom hali, które będzie bezpieczne dla ich codziennego funkcjonowania (świeże i ewentualnie odpowiednio oczyszczone),
wentylacja musi ograniczać rozprzestrzenianie się po całej hali szkodliwych substancji wytwarzanych lokalnie w danym procesie technologicznym,
wentylacja musi wreszcie skutecznie usuwać zużyte i zanieczyszczone powietrze na zewnątrz, poza obszar hali.
Spełnienie tych trzech warunków jest obowiązkowe nie tylko z racji wymogów stawianych projektantom przez przepisy prawa (między innymi budowlanego, o ochronie przeciwpożarowej, o ochronie środowiska). Kluczowe są tutaj przede wszystkim zagadnienia dotyczące jakości warunków pracy.

Działania prowadzone w halach produkcyjnych mogą bowiem przyczyniać się do emisji zanieczyszczeń o charakterze chorobotwórczym, negatywnie działających na kondycję zdrowotną zatrudnionych.

Projekt wentylacji hali produkcyjnej – na co zwrócić uwagę?

Projekt wentylacji mechanicznej hali produkcyjnej to zadanie wymagające zwrócenia uwagi na szereg czynników. Wśród nich warto wymienić między innymi:

ustalenie rodzaju, ilości i częstotliwości generowanych zanieczyszczeń (należy zbadać, co i kiedy będzie musiało być z hali usuwane za pomocą wentylacji);
ustalenie sposobu rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń (należy dokładnie poznać proces technologiczny związany z produkcją, którego skutkiem ubocznym jest zanieczyszczenie powietrza w hali);
ustalenie rodzaju urządzeń biorących udział w procesie wentylacji;
ustalenie możliwości dogodnego miejsca montażu urządzeń systemu wentylacyjnego na terenie hali;
ustalenie wielkości i prędkości strumienia świeżego powietrza które trzeba doprowadzić do wnętrza oraz ilości zużytego powietrza go opuszczającego;
ustalenie sposobów ewentualnej utylizacji powietrza wywiewanego z hali na zewnątrz.
Podsumowując, projekty hal produkcyjnych muszą uwzględniać wymagania dotyczące wentylacji tego rodzaju obiektów. Jeśli chcesz mieć pewność, że Twoja hala będzie spełniała obowiązujące normy i zapewniała osobom w niej pracującym komfort i bezpieczeństwo – skontaktuj się z firmą Ocmer. Przedsiębiorstwo to od ponad ćwierć wieku specjalizuje się we wznoszeniu nowoczesnych hal produkcyjnych na terenie całego kraju.